Haberler

Avrupa Ekonomisi krizde mi? 2025 GSYH, enflasyon ve borç oranları ne gösteriyor?

Ersoy Toptaş

Ersoy Toptaş

Ekonomist - Gazeteci
03.02.2025 02:07

Avrupa ekonomisi, 2024'ün son çeyreğinde karmaşık bir tablo sergiledi. Eurostat'ın yayınladığı son raporlar, sanayi üretimindeki hafif toparlanmaya rağmen, enflasyonun yükselişini, yüksek devlet borçlarını ve yavaşlayanGSYH büyümesini gözler önüne seriyor.

Sanayi Üretiminde Yavaş Toparlanma

Kasım 2024 verilerine göre, Euro Bölgesi'nde sanayi üretimi aylık bazda %0,2, AB'de ise %0,1 artış gösterdi. Bu, Ekim ayına kıyasla hafif bir toparlanma işareti olarak değerlendirilebilir. Ancak, yıllık bazda bakıldığında tablo değişiyor. Euro Bölgesi'nde sanayi üretimi %1,9, AB'de ise %1,7 düşüş yaşadı. Bu durum, aylık bazdaki olumlu gelişmelere rağmen, sanayi sektörü nün hala zorlu bir süreçten geçtiğini gösteriyor.

Üretim grupları incelendiğinde ise, ara mallar, enerji, sermaye malları ve dayanıklı tüketim mallarında aylık bazda artışlar görülüyor. Ancak, yıllık bazda bu grupların tümünde düşüşler kaydedildi. Dayanıksız tüketim malları ise Euro Bölgesi'nde sabit kalırken, AB'de hafif bir artış gösterdi.

Üye ülkeler arasındaki farklılıklar da dikkat çekici. Aylık bazda Belçika (%8,7), Malta (%7,1) ve Litvanya (%4,3) en yüksek artışları kaydederken, İrlanda (%-5.8), Lüksemburg (%-3.9) ve Portekiz (%-3.4) en büyük düşüşleri yaşadı. Yıllık bazda ise Malta (%13,5), Belçika (%8,7) ve Yunanistan (%4,8) en yüksek artışları gösterirken, Hırvatistan (%-6.6), İrlanda (%-5.6) ve Avusturya (%-5.0) en büyük düşüşleri kaydetti. Bu veriler, sanayi üretimi nin bölgesel bazda farklı dinamikler gösterdiğini ortaya koyuyor.

Enflasyon Yükselişe Geçti

Aralık 2024'te Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon %2,4'e, AB'de ise %2,7'ye yükseldi. Bu oranlar, Kasım ayındaki oranların üzerinde. Yıllık enflasyon, bir önceki yılın aynı ayına göre daha düşük olsa da son aylarda yukarı yönlü bir trend izlemesi dikkat çekiyor.

En düşük yıllık enflasyon oranları İrlanda (%1,0), İtalya (%1,4), Lüksemburg, Finlandiya ve İsveç'te (her biri %1,6) kaydedilirken, en yüksek oranlar Romanya (%5,5), Macaristan (%4,8) ve Hırvatistan'da (%4,5) görüldü. Bu durum, enflasyonun Avrupa genelinde eşit dağılmadığını gösteriyor.

Enflasyona en büyük katkıyı hizmetler sektörü yaparken, gıda, alkol, tütün ve enerji dışı sanayi ürünleri de enflasyon u yukarı taşıyan diğer kalemler oldu. Enerji fiyatları nın yeniden yükselişe geçmesi de enflasyona katkıda bulundu. Özellikle hizmet sektöründeki yüksek enflasyon, genel fiyat artışlarında önemli bir rol oynuyor.

Yüksek Devlet Borçları ve İşsizlik Sorunu Devam Ediyor

2024'ün üçüncü çeyreği sonunda, Euro Bölgesi'nde genel hükümet brüt borcunun GSYİH'ye oranı %88,2, AB'de ise %81,6 olarak gerçekleşti. Bu oranlar, bir önceki çeyreğe göre sabit kalmış olsa da hala yüksek seviyelerde seyrediyor.

En yüksek borç oranları Yunanistan (%158,2), İtalya (%136,3), Fransa (%113,8), Belçika (%105,6) ve İspanya'da (%104,3) görülürken, en düşük oranlar Estonya (%24,0), Bulgaristan (%24,6) ve Lüksemburg'da (%26,6) kaydedildi. Borç oranlarındaki bu farklılıklar, üye ülkelerin ekonomik yapıları arasındaki farklılıkları gözler önüne seriyor.

Aralık 2024'te Euro Bölgesi'nde mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı %6,3'e, AB'de ise %5,9'a yükseldi. Euro Bölgesi'nde işsizlik oranı Kasım ayına göre artmış, ancak yıllık bazda düşüş göstermiş durumda. AB'de ise işsizlik oranı hem bir önceki aya göre hem de yıllık bazda düşüş gösterdi.

Genç işsizliği ise hala önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Avrupa Birliği'nde 2.927 milyon genç (25 yaş altı), Euro Bölgesi'nde ise 2.359 milyon genç işsiz. Genç işsizlik oranları AB'de %15,0, Euro Bölgesi'nde ise %14,8 olarak kaydedildi. Bu durum, gençlerin iş gücü piyasasına girişte yaşadığı zorlukları gözler önüne seriyor.

GSYH Büyümesinde Yavaşlama

2024'ün dördüncü çeyreğinde, Euro Bölgesi'nde GSYH bir önceki çeyreğe göre sabit kalırken, AB'de %0,1 artış gösterdi. Bu durum, bir önceki çeyrekte kaydedilen %0,4'lük büyümenin ardından bir yavaşlamaya işaret ediyor. Yılın tamamı için GSYH büyümesi Euro Bölgesi'nde %0,7, AB'de ise %0,8 olarak tahmin ediliyor.

Yıllık bazda (bir önceki yılın aynı çeyreğine göre) Euro Bölgesi'nde GSYH %0,9, AB'de ise %1,1 oranında artış gösterdi. Çeyreklik bazda en yüksek büyüme oranlarını Portekiz, Litvanya ve İspanya kaydederken, İrlanda, Almanya ve Fransa'da GSYH'de düşüş gözlemlendi. Bu veriler, Avrupa ekonomisi' nde büyümenin farklı hızlarda gerçekleştiğini ve bazı ülkelerin diğerlerinden daha iyi performans gösterdiğini ortaya koyuyor.

Eurostat'ın verileri, Avrupa ekonomisinin 2025'e inişli çıkışlı bir başlangıç yaptığını gösteriyor. Sanayi üretimi nde hafif bir toparlanma olsa da enflasyonun yükselişi, yüksek devlet borçları ve yavaşlayan GSYH büyümesi önemli sorunlar olarak duruyor. Özellikle genç işsizliği ve hizmet sektöründeki enflasyon, dikkatle takip edilmesi gereken konular arasında yer alıyor. Avrupa ekonomisi, bu zorlukların üstesinden gelmek için yeni politikalar ve stratejiler geliştirmek zorunda kalabilir.

title