FED faiz kararı ve Trump gölgesinde ABD ekonomisi: Başkan Powell'ın açıklamaları
Ersoy Toptaş
Federal Rezerv (FED) Başkanı Jerome Powell'ın merakla beklenen basın toplantısı, piyasaların ve yatırımcıların dikkatini çekti. FED'in faiz kararı ve Powell'ın ekonomik görünüme ilişkin yaptığı açıklamalar, ABD ekonomisinin geleceği için önemli ipuçları sunarken, Donald Trump'ın olası politikalarının yarattığı belirsizlik de gündemdeki yerini koruyor.
Dün akşam açıklanan FOMC kararları sonucunda,FED federal fon oranını %4,25 - %4,50 aralığında sabit tutma kararı aldı. Piyasaların beklentileri doğrultusunda alınan bu karar, FED'in para politikasında daha temkinli bir yaklaşım benimseyeceğini gösteriyor.
Başkan Powell, toplantının ardından yaptığı basın açıklamasında, ABD ekonomisinin genel olarak güçlü olduğunu ve son iki yılda FED'in hedeflerine doğru önemli ilerleme kaydedildiğini belirtti. Powell, "Ekonomi genel olarak güçlü ve son iki yılda hedeflerimize doğru önemli ilerleme kaydetti." diyerek ekonominin genel seyrini değerlendirdi. 2024 yılı genelinde GSYİH büyümesinin %2 civarında olduğu, işgücü piyasasının hala sağlam olduğu ve işsizlik oranının Aralık ayında %4,1 ile düşük seviyelerde seyrettiği ifade edildi. Powell, işgücü piyasasının "aşırı ısınmış" durumdan soğuduğunu ancak hala sağlam olduğunu söyledi.
Powell, "Enflasyon son iki yılda önemli ölçüde azaldı
Enflasyon konusunda ise, Powell, "Enflasyon son iki yılda önemli ölçüde azaldı, ancak hala %2 uzun vadeli hedefimize göre biraz yüksek." sözleriyle enflasyonun düşüş eğilimine girdiğini ancak hedefin üzerinde olduğunu vurguladı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve diğer veriler incelendiğinde çekirdek enflasyonun %2,8 arttığı görüldü. Powell, uzun vadeli enflasyon beklentilerinin hala iyi bir şekilde sabitlendiğini de ekledi.
Para politikası kararları hakkında konuşan Powell, FED'in para politikası eylemlerinin, maksimum istihdamı teşvik etmek ve fiyat istikrarını sağlamak gibi ikili görevi tarafından yönlendirildiğini tekrarladı. FED'in, faiz indirimlerine acele etmeyeceği, enflasyon konusunda daha fazla ilerleme görmek veya işgücü piyasasında bir zayıflama belirtisi algılaması halinde harekete geçeceği belirtildi.
Powell, FED'in politika duruşunun, hedeflere yönelik riskleri dengelemek için iyi ayarlanmış durumda olduğunu ifade etti ve faiz oranlarının çok hızlı veya çok fazla gevşetilmesinin enflasyon üzerindeki ilerlemeyi engelleyebileceğini, çok yavaş veya çok az gevşetilmesinin de ekonomik aktiviteyi ve istihdamı zayıflatabileceğini vurguladı. Powell, ""Politikanın çok hızlı veya çok fazla gevşetilmesi enflasyon üzerindeki ilerlemeyi engelleyebilir. Politikanın çok yavaş veya çok az gevşetilmesi ekonomik aktiviteyi ve istihdamı gereksiz yere zayıflatabilir." dedi. Gelecekteki politika kararlarında gelen verilere, ekonomik görünümün gelişimine ve risklerin dengesine bakacaklarını ve önceden belirlenmiş bir rota izlemediklerini de ekledi.
Trump'ın politikaları
Gazetecilerin soruları üzerine Powell, yeni yönetim politikalarının (Trump'ın politikaları ) ekonomiye olası etkileri hakkında doğrudan bir yorum yapmaktan kaçındı. Bunun yerine, FED'in yeni politikaları dikkatle izleyeceğini ve somut bir şekilde değerlendirmeden aceleci davranmayacağını belirtti. CNBC'den bir gazetecinin "Başkan Trump'ın faizleri düşürme talebi oldu mu?" sorusuna Powell, net bir şekilde cevap vermekten kaçınarak "Bu konuda yorum yapmam uygun olmaz" dedi ve ekledi "Biz görevimizi her zaman olduğu gibi, araçlarımızı kullanarak hedeflerimize ulaşmak için çalışmaya devam edeceğiz. Ve bu şekilde halka en iyi şekilde hizmet edeceğimize inanıyoruz." dedi. Powell, siyasi baskılardan uzak, görevlerini en iyi şekilde yapmaya odaklanacakları mesajını verdi.
The Wall Street Journal'dan bir gazetecinin, 'Daha önceki toplantılarda politika faiz oranlarının kısıtlayıcı olduğuna dair açıklamalarınız oldu. Bu görüşünüzde bir değişiklik oldu mu?' sorusuna Powell, "O görüşümüzü koruyoruz fakat son dönemde uzun vadeli faiz oranlarının arttığını ve bunun da mali koşulları daha sıkı hale getiriyor" cevabını verdi. Powell, bu duruma ek olarak enflasyonda kalıcı bir düşüş görmeden veya işgücü piyasasında bir zayıflama hissetmeden faiz indirimlerine başlamayacaklarını da vurguladı.
Gümrük vergileri
Financial Times'dan bir gazetecinin, 'Gümrük vergileri konusunda ne düşünüyorsunuz?' sorusuna Powell, bu konuda doğrudan bir yorum yapmaktan kaçınarak, "Tarifeler hakkında doğrudan veya dolaylı olarak yorum yapmaktan kaçınmak istiyorum. Bu bizim işimiz değil," dedi ve ekledi: "Geçmişte ticaret politikasındaki belirsizliğin şirketlerin yatırım kararları üzerinde etkisi olduğunu gördük. Ancak, şu an bu konuda net bir gözlemimiz yok. Bu politikaları bekleyip görmemiz gerekecek." Gümrük vergilerinin olası ekonomik etkileri hakkında net bir yorum yapmaktan kaçındı.
Powell, ayrıca FED'in, kripto para birimlerine yaklaşımı konusundaki bir soruyu, bankaları denetleme görevi olduğunu ve kripto para birimleri konusunda hükümetin daha fazla düzenleme yapması gerektiğini söyleyerek yanıtladı. Bu yaklaşım, FED'in bu konuda daha çok düzenleyici bir rol oynadığını gösteriyor.
Powell, ABC News'in "FED'in siyasetten bağımsız olarak çalışmaya devam edeceği konusunda ne gibi bir güvence verebilirsiniz?" şeklindeki sorusuna ise defalarca vurguladığı gibi kararlarını siyasi etkilerden uzak tutmaya devam ettiklerini belirterek "Biz verileri inceliyoruz, bunun görünümü ve risk dengesi üzerindeki etkisini analiz ediyoruz ve araçlarımızı hedeflerimize ulaşmaya çalışmak için kullanıyoruz. Bizim yaptığımız bu." cevabını verdi.
Powell'ın temkinli yaklaşımı ve "veriye dayalı" vurgusu
Toplantı boyunca Powell, FED'in bağımsızlığına vurgu yaptı ve siyasi baskılar altında kalmayacaklarını, verileri ve ekonomik koşulları değerlendirerek hareket edeceklerini yineledi.
Son olarak, FED'in bilançosunu küçültme politikasını devam ettireceğini ve para piyasalarındaki rezervlerin hala bol olduğunu belirtti. Ancak, bilançonun ne zaman ve nasıl sonlandırılacağına dair net bir tarih vermedi. Powell, bilanço küçültme politikasına dair sorulara ise ; Rezervlerin hala bol olduğu ve bilanço küçültme sürecini uygun ve etkili bir şekilde yöneteceklerini belirtti.
FED Başkanı Powell'ın açıklamaları, piyasaların beklentileri doğrultusunda faiz oranlarının sabit kaldığını, ancak gelecekteki para politikası kararlarının ekonomik veriler ve enflasyona bağlı olacağını gösterdi. Trump'ın yeniden başkan seçilmesiyle ortaya çıkan belirsizlik, FED'in işini zorlaştırsa da, FED, bağımsızlığını koruyarak, ekonomik dengeyi sağlamaya çalışacağı görülüyor. Powell'ın temkinli yaklaşımı ve "veriye dayalı" vurgusu, önümüzdeki aylarda ekonomik verilerin ve piyasaların FED'in kararlarında önemli bir rol oynayacağını gösteriyor.