Uyku Eğitimi Zararlı mı? Peki Bilim Ne Diyor?
Esra Teymur Şimşek
Sosyal medyada ebeveynlik konusunda sayısız bilgi dolaşıyor. En tartışmalı ve en çok etkileşim alan konulardan biri de uyku eğitimi. Çünkü bazı iddialara göre bebeklerin ağlaması "öğrenilmiş çaresizliğe" yol açabilir ya da emzirmeden uyutmak anne-bebek bağını zedeleyebilir. Bu tür korku söylemleri, doğal olarak her ebeveynin dikkatini çekiyor.
Peki, bilim ne diyor?
Bebeğinize uyku eğitimi verin ya da vermeyin ama şunu unutmayın: Uyku eğitiminin bebeklere zarar verdiğine ya da anne-bebek bağını zedelediğine dair bilimsel bir kanıt yok. Tam tersine, zarar vermediğine dair Avustralya'da uzun yıllar süren kapsamlı bir araştırma var. Size uyku eğitimi verilmiş 122 bebeğin 6 yaşına kadar incelendiği bir çalışmadan söz etmek istiyorum.
Bilimsel Çalışmanın Sonuçları
Avustralya'daki The Royal Children's Hospital tarafından yürütülen bu çalışmada, altı yaşına gelmiş 225 çocuk incelendi. Bebekken uyku eğitimi alan çocuklarla, destekli uyuyarak büyüyen çocuklar arasında duygusal sağlık açısından hiçbir fark olmadığı ortaya çıktı.
Hatta, araştırmaya dahil edilen bebeklerden bir gruba "ağlatarak uyutma" (Ferber yöntemi) uygulanmıştı. Ancak yıllar sonra yapılan değerlendirmelerde, bu yöntemin çocukların psikolojisine zarar verdiğine dair hiçbir bulguya rastlanmadı.
Bu araştırma, aslında 2007 yılında yayımlanan önceki bir çalışmanın devamı niteliğinde. O çalışmada da, bebeklerin belirli uyku eğitimi teknikleriyle desteksiz uyumayı öğrenmelerinin hem kendilerine hem de ebeveynlerine fayda sağladığı gösterilmişti.
Ancak bazı uzmanlar ve ebeveynler, bu tekniklerin çocukların ilerleyen yaşlarda ruh sağlığını, stresle başa çıkma becerilerini ve ebeveynleriyle olan ilişkilerini olumsuz etkileyip etkilemeyeceği konusunda endişelerini dile getirmişti. İşte bu yüzden, araştırmacılar 2007'de uyku eğitimi almış çocukları yıllar sonra tekrar inceledi.
Sonuçlar Net: Fark Yok!
Araştırmacılar, çalışmanın ikinci aşamasında 225 çocuğu değerlendirdi. 122'si bebekken uyku eğitimi almış, 103'ü ise almamıştı.
- Çocukların duygusal durumları, davranışları ve stres seviyeleri açısından iki grup arasında hiçbir fark bulunamadı.
- Ebeveynlerin depresyon, kaygı ve stres seviyeleri açısından da herhangi bir fark gözlemlenmedi.
- Uyku eğitimi alan çocuklar ile almayanlar arasında ebeveyn-çocuk bağı açısından da hiçbir farklılık yoktu.
Son Söz: Bilim Korku Söylemlerini Çürütüyor
Boston Children's Hospital Uyku Laboratuvarı Direktörü Dr. Umakanth Khatwa, bu araştırmayı "mükemmel bir çalışma" olarak nitelendirdi ve şu yorumu yaptı:
"Bu uzun vadeli araştırmaya gerçekten ihtiyacımız vardı. Araştırmacılar konuyu her açıdan ele aldı ve sonuçlar oldukça net."
Çalışmanın başyazarı Anna Price ise şunu vurguluyor:
"Uyku eğitimi teknikleri, altı aydan büyük bebekler için güvenlidir. Bu konudaki bilimsel veriler oldukça güçlü ve net."