Gazze’den sonra artık nefes alınamaz

Alman Felsefeci Yahudi asıllı Theodor W. Adorno'nun, Faşizm ve Propaganda adlı eserinde şöyle bir cümlesi vardır: İnsanlar hakikatin sunulmasını değil, gösteri yapılmasını isterler.

11 bini çocuk 7 bin 500'ü kadın olmak üzere, dünyanın en büyük terör devleti İsrail'in canına kıydığı insan sayısı 30 bine yaklaşırken, Netanyahu, İsrail'in terör saldırılarından kaçarak Refah kentine sığınan 1,5 milyon masum Filistinliye yönelik, yeni bir soykırım dalgası başlatmaya hazırlanıyor.

Bu faşizm ve propagandasıyla dünyayı esir alan bir terör devletinin insanların zihnindeki hakikati örtmek için sergilediği soykırım gösterisi değil de nedir?

20. Yüzyıla damga vuran ve döneminin en büyük düşünürlerinden biri olan Adorno, kolay anlaşılacak ve okunacak bir felsefeci olmasa da Faşizm ve Propaganda adlı eseri diğer eserlerine kıyasla ve biraz da çabanızdan destek alarak günümüz dünyasında ve birçok farklı coğrafya da yaşadığımız toplumsal sorun ve hastalıkların karşılığını ve tanımını bulabileceğiniz bir kitap.

Hegemonik iktidarların, güç ve iktidarını devam ettirmek için beslendiği bu hastalıkları takdir edersiniz ki tedavi etmek gibi bir kaygısı ve çabasının olmadığını, tam aksine virüs gibi bu hastalıklı hali devam ettirmek için bütün ideolojik aygıtları nasıl kullandığını anlamak açısından önemli bir kaynak.

Dinle cilalanıp süslenmiş, milliyetçi, ırkçı, faşist ideoloji ve hareketlerin insanların nereye, ne zaman ve nasıl bakması gerektiğini ve bunun da ötesinde bakıp da gördüğünden ne anlaması gerektiğini belirlemek için, medya araçlarını nasıl kullandıklarını anlamak isteyenler için bulunmaz bir eser.

Felsefe'de Frankfurt Okulu diye adlandırılan ekolün en bildik temsilcilerinden biri olan ve karamsarlığıyla öne çıkan Adorno, ne ilginçtir ki başlarda besteci olmak isteyen ve bunun için müzikle iştigal eden biridir. 1938 yılında Nazizm ve Hitlerden kaçarak Amerika'ya sığınmış ikinci dünya savaşı bitince Almanya'ya dönmüş.

Adorno'nun 100 yıl önce yaşadıklarından ve tanıklıklarından sağaltılmış düşüncelerin, hala günümüze bu denli ışık tutabilmesi, onun aslında çağının üstünde veya ötesinde bir düşünür olduğunu gösterir.

Nazi Almanya'sında yaşadıklarından sonra, "Auschwitz'den sonra artık şiir yazılamaz." Diyen Yahudi asıllı Adorno, ırkdaşlarının Gazze'de binlerce masuma yaşattıklarını görse ne derdi acaba?

Gazze'den sonra artık nefes alınamaz.