Her Şeyi Biliyor İmajı Vermeye Çalışma
Ömer Aydın
Günlük hayatta hepimiz bilgi sahibi olduğumuz, çok az bilgiye sahip olduğumuz veya hiçbir bilgimizin olmadığı çeşitli konularla, olaylarla, sorularla, çözülmesi gereken problemlerle karşılaşmaktayız. İçerisinde bulunduğumuz ortam, eğitimimiz, deneyimlerimiz veya ilgi alanlarımız doğrultusunda iyi bildiğimiz konularda; başkalarını bilgilendirme, yönlendirme, doğru kararlar alma daha kolay olacaktır.
Bilmediği şeyleri biliyor gibi davranmak ya da her şeyi biliyormuş gibi bir imaj vermek, iş hayatında ve sosyal ilişkilerde sıklıkla başvurulan ve bazı olumsuz sonuçlara yol açabilen bir tutumdur.
Önemli olan yöneticinin; gerek işle ilgili, gerekse de yönetsel konularda konuyu bilmese de biliyorum moduna girmeden ve sonuçta o işi eline ayağına dolamadan ekibiyle diyaloğa girmesi ve gerekirse "konuyu bilmiyorum, araştıralım sonra karar verelim" diyebilmesidir. Bu şekilde hareket edemeyen yönetici, öğrenmenin ve doğru karar alabilmenin önünü tıkamış olacak, yanlış sonuçlara neden olabilecektir.
Bir Fizik Öğretmenini düşünün. Öğrencinin sınıfta sorduğu soruya konuyu bilmediği halde; "ben Fizik öğretmeniyim, bu soruyu bilmezsem ayıplanırım" düşüncesi ile cevap vermekte ve verdiği yanlış veya eksik cevap karşısında öğrencilerin güvenini yitirmekte, belki de fizik dersinden soğutmaktadır.
Bir insanın, özellikle de bir yöneticinin, kesin bilgisi olmayan konularda hüküm vermemesi, bu konularda konuşmaması ve talimat vermemesi gerekir. Bunu yapmayan yöneticiler ekibinin güvenini kaybetmekte, ekibi ile iletişim kurmada sıkıntı yaşamakta, ekibi yanlış yönlendirmektedir.
Ne Yapmak Gerekiyor?
Bilmiyorum Demekten Korkmayalım: Dini emirler de insanoğlunu; bilgi sahibi olmadan konuşmaktan, zanna dayalı hüküm vermekten uzak tutmaktadır. Bunun yerine bütün dinler, yönetim üstatları; merak ederek gerçek bilgiye ulaşmayı, araştırmayı ve öğrenmeyi teşvik etmektedir. Bilmediğimiz konular hakkında kesin konuşmak yerine, araştırıp doğru bilgiye ulaşmak insanların saygınlığını artıracağı için bu tavırdan uzaklaşmamak en doğru hareket olacaktır.
Öyleyse; görevimiz, konumumuz ne olursa olsun, bilmediğimi konularda "bu konuyu bilmiyorum, araştıralım, sonra konuşalım" diyebilmeliyiz.
Hayat Boyu Öğrenme Modunda Olalım: Bir kişinin her şeyi bilmesinin mümkün olamayacağını, zamanla bilinenlerin de unutulacağı, bilginin bazı alanlarda güncellenmesi gerektiği kabul edilmeli ve sürekli öğrenme moduna girilmelidir.
Bulunduğu ortamda; fındık yetiştirmeden bahsedilince ona cevap veren, inşaatta beton kalitesinin nasıl olması gerektiğini izah eden, personel sirkülasyonunu önlemenin kurallarını sıralayan, hiç yurt dışına çıkmadığı halde ülke dışında yaşamanın zorlukların anlatan kişiyi bu konularda bilgili kişilerin dinlemekte ne kadar zorlandığını, iyi bildiği konularda da güvenilirliğini yitirdiğini zaman zaman hepimiz yaşarız. Bu konularda aynı kişinin uzman olması ve uzman gibi konuşması doğru değildir. Kişi bilmediği konularda bilenlerin değerlendirmesine imkan vermeli, her konuda bilmiş gibi davranmamalıdır. Bunu yapmayınca; yeni şeyleri başkalarından veya değişik kaynaklardan öğrenme şansı da kaybedilmektedir. Bilmediği konularda etrafındaki kişilerden destek almayan, istişarelerde bulunmayanlar ciddi hatalar yapabilmekte, yanlış kararlar alabilmektedir.
Günümüzde etrafımızdaki insanlardan öğrenme sıkıntısı çekiyorsak; birçok konuyu çok rahatlıkla yapay zekadan öğrenebiliriz. Biz eskiden bir hafta kursa giderek öğrendiğimiz excel kullanımını şimdi, birkaç saatte yapay zeka aracılığı ile çok rahat bir şekilde öğrenebilmekteyiz.
İnsanlar ibadetlerine dahi, bilmeden, eksik ve hatalı bilgi ile devam edebilmektedir. Oysa ki, bu ve benzeri birçok şeyin doğrusunu öğrenip, hayatımızı kolay ve daha az problemli yaşayabilmek elimizde.
Bilgi seviyemizi fark etmek ve geliştirmek profesyonel yaşamda ve özel hayatımızda daha bilinçli, başarılı ve güvenilir olmamızı sağlayacaktır. Her konuda uzman olmak mümkün olmadığına göre, en azından doğru bilgiye nasıl ulaşabileceğimizi bilmemiz gerekiyor. Bunun için bilmediğimizi kabul edip, öğrenme yolculuğuna başlama ve ömür boyu devam ettirme erdemini göstermemiz gerekiyor.