İş Hayatında Hayır Diyememe: Açık Kapı Bırakma

Özellikle bizim gibi kurumsallaşmaya gereken önemi vermeyen toplumlarda çalışanlar iş hayatında samimi ve dostane ilişkiler kurarak işlerini yürütmekte, abi kardeş ilişkisi, kanka muhabbeti birçok şeyin önüne geçmektedir.

Fakat bu çalışma şekli bazen iş ortamında boşa zaman geçirmeye, zaman kaybetmeye yol açıyorsa; hayır diyebilmek ve bu tarzdan uzaklaşarak mesai saatlerimizi verimli yönetmek gerekir. Çok zor olsa da, hayır diyebilmeyi öğrenmek, işletmedeki pozisyonu ne olursa olsun tüm çalışanlar için gereklilik arz etmektedir.

Olumsuz cevap almaktan korkma, çatışma korkusu, ilişkilerinin bozulmasını göze alamamak, mahalle baskısı, çok çalışıyorum izlenimi vererek ön plana çıkma isteği vb. nedenlerle birçok çalışan hayır diyememektedir.

Bunun sonucu olarak çalışanın; verimliliği düşecek, her talebe evet dediği için yorulacak, zamanı verimsiz kullanacak, iş üretimi azalacak, diğer çalışanlarla iletişim problemi yaşayacaktır. Böylece kişi işletmede kariyer problemi de yaşayabilecektir.

Yöneticiler birlikte çalıştıkları ekibini çok iyi tanımalı ve her görevi üzerine almaya çalışanları ikaz ederek gerekirse hayır demeyi öğretmelidir. Bunu yapmadığı zaman; kişiliği gereği her işi iyi niyeti ile üzerine alıp yapmaya çalışan ve günün sonunda bir sürü tamamlanamayan işlerle karşılaşan bir ekibi yönetmek zorunda kalabilir. İş yükü, iş gücü dengesini kurmak bölüm yöneticisinin ana görevlerindendir.

Bazı kişilikler gerçekten hayır diyemez. Çalışan bunun farkında işe iş hayatına buna göre devam etmeli ve önüne bir iş geldiği zaman kişiliğinin değil, işin gereğini yerine getirmelidir. Bazıları da hayır demeleri gereken birçok şeye evet diyerek çok önemli kişiler olduklarını düşünmekteler. Bunun dengesini de kurmak her zaman çok kolay olamayabiliyor. Düşünsenize; agresif patronunuz, iş planlama yönü olmayan yöneticiniz, kankanız olan iş arkadaşınıza; sizin iş akışınızı bozan, başkaları yapınca daha verimli sonuçlar alınacağını düşündüğünüz konularda hayır demeniz gerekecek. Kişiliğiniz de buna uygun değilse "hayır" demek size zor gelecektir.

Hayır Diyebilmek Ne Kazandırır

Zaman ve İş Yükünü Yönetme: Çalışanlar mesai saatlerini verimli kullanacak ve işlerini daha verimli bir şekilde yönetecektir.

Daha Sağlıklı İş İlişkileri: Kendi sınırlarını belirleyen çalışanlar, iş arkadaşlarıyla daha dengeli ilişkiler kurabilir.

İş hayatı boyunca dahili telefondan haber vermeden çalışma arkadaşlarının odalarına izinsiz girmeyen bir çalışanın bu tutumuna arkadaşları da misli ile karşılık verecektir. "Müsait değilim, ben size dönerim" gibi nezaket ifadeleri ile işlerinize odaklandığınız anda yanınıza gelenleri ikaz edip, göndermeniz işinizi zamanında yerine getirmenize yarayacaktır.

Daha İyi İş Sonuçları: Yalnızca gerekli ve önemli işlere odaklanarak, iş sonuçları daha olumlu olur. İş önemli olabilir, ama acil değildir; başka zaman da yapılabilir. Hem acil, hem de önemli işlerinizi bitirdikten sonra hayır dediğiniz işi devreye alabilirsiniz.

Kendine Güvenin Artması: Hayır diyebilen bir çalışan, işyerindeki konumunu ve yetkinliğini daha net belirleyebilir. Gerekli olması durumunda amirlerine de çalışan hayır diyebilmelidir.

Hayır Demek Öğrenilebilir

Öncelikleri Belirlemeli: Öncelikleri bilmek, gereksiz talepleri geri çevirmede yardımcı olur. Günlük iş planınız hazır, saat saat ne yapacağınız ortada ise daha kolay hayır diyebilirsiniz. Planlı çalışmanız hayır demenizi de kolaylaştıracaktır.

Kararlı Bir Duruş Sergilemeli: Hayır diyenin işyerindeki ilişkileri bozulacak anlamına gelmez. Nazik ama kararlı bir şekilde reddetmek, gerekçe göstermek önemlidir. Birçok işte olduğu gibi burada da üslup belirleyici olacaktır.

Alternatif Sunmalı: Bir talebi reddederken, alternatif bir çözüm sunmak karşı tarafı memnun edebilir.

Sizden web sitesine fotoğraf yüklemenizi isteyen ekip arkadaşınıza hayır deme yerine, "yarın ilk iş olarak yapacağım" veya "nasıl yapıldığını sana öğreteyim, sen yap" gibi çözümler üretilebilir.

Zaman İstemek: Bazen taleplere karşı doğrudan evet ya da hayır demek yerine, düşünmek için zaman istemek daha iyi bir strateji olabilir. Hayır demeden önce; konuyu iyi anlamalı, bunun için gerekli soruları sormalı ve hayır demenin gerekçeleri iyice açıklanmalıdır.

Firma sahibi ofisinize geliyor ve elinizde hazırlamakta olduğunuz ay sonu satış raporlarının olduğunu bildiği halde size yine görev alanınızla ilgili bir gün sürecek başka bir iş veriyorsa; yapamam demek yerine; "elimdeki işe yarın devam edebileceksem, şu an verdiğiniz işe başlayabilirim" şeklinde cevap verebilirsiniz. Veya verilen işin nasıl yapılacağını bilmiyorsanız "yeni verdiğiniz iş benim bilgim dahilinde değil, eğitim almadan bu işi yapamam" diyebilmelisiniz.

Birlikte çalışılan ekibin, yöneticilerin, müşterilerin taleplerini iyice dinleyip, net olarak "evet" veya "hayır" olarak kapatma yöntemi ile işler yürütmelidir. Zamanı etkin ve verimli yönetmek için bu şart. Aksi durumda açık kapı bırakırsanız yukarıdaki negatif sonuçları yaşamak kaçınılmaz olacaktır.

Bana göre "karnından konuşan insanlar" iş hayatında başarıyı kolay yakalayamıyor. Net olan ve konuları kapatarak, nokta koyarak, açık kapı bırakmadan iş hayatını sürdüren, kendi sınırlarını belirleyen insanlar başarıyı yakalıyor. Sürekli evet diyen kişi, sonunda işleri yetiştiremeyen, performansı düşük ve agresif bir bireye dönüşecektir.