İşletmelerde Adab-ı Muaşeret

Yaratıcı, insanları güzel ahlaklı, nazik, zarif, helal ve haramı bilerek yaşayacak şekilde yaratmıştır. İnsanlardan hayatlarının her döneminde, diğer insanlara karşı bu güzel hasletleri sergilemelerini ve güzel insan olmalarını beklemektedir.

İnsanlar, toplum içerisinde rolleri ne olursa olsun, birbirleri ile yaratılışlarına uygun olarak problemsiz ve huzur içerisinde yaşayabilmeleri için, mevcut hukuk sisteminin dışında uymaları gereken dini ve asırlara dayanan örfi kuralların hepsine adabı muaşeret kuralları denilmektedir.

Bu çalışmamızda işletmelerdeki adabı muaşeret kuralları üzerinde durmaya çalışacağım. İşletme içerisinde, hangi konumda olursa olsun tüm çalışanlar, hiçbir cezai yaptırımı olmamasına rağmen görgü ve nezaket kurallarına uygun çalışarak kolay ve huzurlu bir çalışma ortamına kavuşmaktadır.

Herhangi bir işletmenin Genel Müdürünü düşünelim. Gördüğü ekip arkadaşlarına selam vermemesi, hal hatır sormaması, özel günlerini dikkate almaması, odalarına kapı çalmadan girmesi, çalışanları isimleri ile değil işaretlerle çağırması, yüksek sesle çalışma alanlarında konuşması, toplantılara zamanında katılmaması, çalışanların taleplerine medeni cevap vermemesi vb. birçok konu mevzuata uygun olsa da adabı muaşerete aykırıdır. Bu davranış tarzları firmalarla huzuru ve rahat çalışma ortamını zedeler.

Yeni jenerasyonun adabı muaşerete bakış açısı farklı olsa da, hiç bir zaman nezaket ve görgü kurallarının yeri ve önemi tartışılamaz. Rahat ve huzurlu bir ortamda çalışabilmek ve çatışmaları engellemek için bu kuralları bilmek ve uygulamak bir gerekliliktir.

Oryantasyon aşamasında işletme ve toplumdaki belli görgü kurallarını işe yeni başlayan çalışanlara anlatmak ileride daha rahat bir iş ortamı sağlayacaktır.

Görgü ve Nezaket Kuralları İş Hayatını Kolaylaştırır

Empati: İşyerinde yönetici veya yönetilen olarak tüm hal ve hareketlerde insanlar kendilerini karşısındakinin yerine koyarak hareket etmelidir. El şakası veya sözlü şakadan hoşlanmıyorsanız siz de iş arkadaşlarınıza bu tür şakalarda bulunmamalısınız. Astınız veya üstünüz sizden yapamayacağınız bir iş isterse onu nezaketle karşılayıp, yapamayacağınızı bildirmelisiniz. Patron da olsanız; toplantı veya görüşme yapacağınız kişi/kişilere önceden haber vermek son derece nezaketli bir davranıştır.

Saygı: Firma çalışanlarının düşünce, öneri, inanç, ibadet, yaşam tarzlarına değer verip, anlayışla karşılamak, bu vb. konularda iş arkadaşlarına kırıcı, rencide edici davranmamak; aksine ölçülü, dikkatli ve özenli davranmak en önemli erdemlerdendir. Konumunuz ne olursa olsun, zorunluluk olmadıkça oturduğunuz yerden insanlardan bir şey istemeyin. Hal ve hareketlerinden dolayı uyarmanız gereken çalışanları ulu orta değil, kapalı bir alanda uyarmak nezaketen bir gerekliliktir.

Selamlaşmak: Her sabah işletmeye girişte ve paydos saatlerinde işi bırakırken personellerin birbiri ile selamlaşıp, tokalaşması iç huzur için son derece önemlidir. Selamlaşma çalışanlar arasında bir dostluk, sevgi ve sıcaklık oluşturur. Günaydın, Selamun Aleyküm, İyi Akşamlar, Nasılsınız, Çocuklar İyi Mi, Akşam Sizin Takımı Çok Beğendim vb. nezaket hitaplarına önem verilmeli ve alışkanlık haline getirilmelidir. El ve baş sallama şeklinde de bu sıcaklığı oluşturmak mümkündür.

Ast Üst İlişkilerinde Saygı: İşyerlerinde en büyük görgüsüzlüklerden birisi de; yetkili yetkisi bir çok faaliyet alanına müdahale ederek davranmak, başkalarının yönetim alanlarına karışarak iç huzuru zedelemektir. Patron da olsanız, bölüm şefinin yönetim alanına onun izni olmadan müdahil olup, o bölümde işlemlerde bulunmamalısınız.

Kılık Kıyafete Uygun Giyinmek: Her kurumun kıyafet konusunda oluşan kültürüne çok aykırı giyim tarzı benimsememek adabı muaşeret gereğidir. Tabi ki; kıyafet prosedürü varsa ona uygun giyin tarzı benimsemek çalışma huzuru aşıcından daha önemlidir. Gerek kişisel, gerekse de çalışma ortamının temizliğine özen göstermek nezaket gereğidir.

İletişim: Güler yüzlü iletişim, yüksek sesle telefonla konuşmamak, dedikodu yapmamak, açık ofis vb. alanlarda yüksek sesle konuşmamak iş huzuru için gereklidir. İnsanları küçümseyerek, dışlayarak konuşmak motivasyonu düşürecektir. İş arkadaşlarının kültürünü de dikkate alarak onlara mutlaka bey veya hanım şeklinde hitap edilmelidir. Arayan ve soranları geri arayıp, sormak nezaketin gereğidir. Toplantılarda ve iş görüşmelerinde cep telefonu vb. ilgilenmek nezaketsizlik olarak algılanacaktır. E-posta, WhatsApp vb. ortam yazışmalarında ilgisiz birçok kişiye de bilgiyi iletmek yönetsel ve nezaket sıkıntıları oluşturabilmektedir.

Hoşgörülü Olmak: Aynı ortamda beraber çalışma hoşgörü ve samimiyet işidir. Çalışanlar farklı düşünebilir, farklı değerlere sahip olabilir; önemli olan bu ortamda çalışıp, başarılı olmaktır. Kötülüğü, yanlışlığı görünce kötülükle karşılık vermeden, konuya odaklanıp, problemi çözmek görgü ve nezaket gereğidir. İşyerinize gelen misafirlere ikramda bulunacak görevlilerin olmadığı bir anda misafire hizmet etme ve ikramda bulunmayı görev edinmek görgü gereğidir.

Yumuşak Huylu Olmak: Gerek yönetici ve gerekse de çalışanlar pozitif olmalı ve güler yüzlü olmalıdır. Zira olumsuz bir beden dili ile selam vermeniz bile bir anlam ifade etmeyecektir.

İşyerinde birkaç kişi bir araya gelerek öğlen yemeğinde lahmacun partisi düzenlediğini ve ofisin her tarafını kokunun kapladığını ve o anda yurt dışından satış ekibinin misafirinin geldiğini düşünün.

İşletmelerde görgü kurallarını yaşamak ve yaşatmak öncelikle yöneticilerin görevi olsa da, tüm çalışanların bu kurallara uygun davranması kurum içi huzur açısından önemlidir.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının emaneti olan 29 Ekim Cumhuriyet Bayramımız kutlu olsun.