Ukrayna'dan Savaşın Kaderini Değiştiren Hamle: Kursk Taaruzu'nun Cepheye, Diplomasiye ve Rusya'ya Etkileri

Rusya-Ukrayna savaşı üçüncü senesine yaklaşırken savaşın dinamikleri her geçen gün değişmeye devam ediyor ve hem cephede hem de cephe gerisinde yeni gelişmeler yaşanıyor. Özellikle de bu savaş daha önceki birçok savaştan çok daha farklı olarak askeri anlamda yeniliklerin yaşandığı ve denendiği bir savaş olarak ön plana çıkıyor. Savaşın doğası sürekli değişiyor ve şekilleniyor.

Savaş son bir yılda Rusya'nın Donetsk ve Luhansk'ta tutunmaya çalışması ve yavaş da olsa belirli kazanımlar elde ettiği bir süreçte ilerlemekteydi. Ancak geçtiğimiz günlerde Ukrayna güçlerinin sürpriz bir şekilde Rusya'nın sınırları içerisinde bulunan yerleşim birimi Kursk'a kapsamlı bir saldırı başlatması savaşın dinamiklerini değiştirdi. 6 Ağustos 2024'te başlayan bu Kursk taarruzu, savaşın seyrini değiştirme potansiyeli taşıyan önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Ukrayna'nın bu hamlesi Rusya'nın savaştaki ilerleyişini olumsuz olarak etkileyecek unsurlar barındırıyor. Öncelikle Donetsk ve Luhansk'ta önemli kazanımlar elde etmeye başlamış olan Rus güçleri mevcut ilerleyişlerini yavaşlatarak Kursk'a askeri güç sevk etmek zorunda kaldılar. Aynı zamanda bir sivil yerleşim birimi olan Kursk'taki Ukrayna ilerleyişi bu bölgede yaşayan Rus sivillerin günlük yaşamlarını etkileyerek bölgeden tahliye edilmelerine yol açtı. Bu durum Putin'in halkı nezdindeki imajını ve ülke sınırlarının güvenliğini olumsuz olarak etkiledi.

Ukrayna'nın Kursk taarruzunun ve Rusya topraklarındaki ilerleyişinin ne kadar süreceği Ukrayna askeri güçlerinin içinde bulunduğu durum göz önünde bulundurulduğunda öngörmek mümkün değil. Özellikle de Ukrayna'nın uzun bir süredir seferberlik çabalarına rağmen askeri personel eksikliği yaşaması ve batı yardımlarının gecikmesi Kursk harekatının uzun soluklu bir operasyona dönüşmesini önünde büyük bir engel teşkil ediyor. Fakat buna rağmen Ukrayna'nın ilk aşamada yaklaşık iki tugay büyüklüğünde bir kuvveti bölgeye sevk etmesi, bu saldırının ne denli stratejik bir plan çerçevesinde düşünüldüğünün ve Ukrayna'nın ne denli organize ve kapsamlı bir saldırı başlattığının bir göstergesi.

Genel hatları ile Kursk taarruzunu düşündüğümüzde Ukrayna'nın bu saldırı ile elde edebileceği kazanımlar da söz konusu. Öncelikle Ukrayna'nın batıdan daha fazla destek talep etmesi için önemli bir şans ve güven tazelemesi olası görünüyor. Ayrıca Donetsk ve Luhansk'taki Rus ilerleyişinin duraksaması ve buradaki Rus güçlerinin bölünmesi sağlanacaktır. Diplomatik anlamda ise esir takası ve barış görüşmeleri için Ukrayna'nın elinin güçlenmesi ve koz elde etmesi söz konusu.

Rusya tarafında ise Ukrayna'nın bu taarruzuna nasıl bir karşılık verileceği ve yapılacak hamlelerin ne olacağı henüz netleşmiş değil. Rusya ilk etapta bölgedeki sivilleri tahliye etmeye ve hemen akabinde bölgeye muhtelif cephelerdeki askerlerini sevk etmeye başladı. Eğer Rusya, Doğu cephesindeki birliklerinden bu bölgeye kaydırma yaparsa, bu cephelerdeki momentumu kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilir. Moskova'nın Kursk bölgesinde acil durum ilan etmesi ve yerel halkın tahliye edilmesi Rusya'nın Ukrayna'nın taarruzuna ciddi bir yanıt verme ihtimalini kuvvetlendiriyor. Bu ihtimaller arasında bölgesel taktik nükleer kullanılması da konuşuluyor.

Sonuç olarak ifade etmek gerekirse Kursk saldırısı hem Ukrayna hem de Rusya için savaşta yeni bir safha anlamına geliyor. Ukrayna'nın savaşta moral kazanması, Rus ilerleyişinin durdurulması ve Rusya'nın kendi topraklarında yenilebilir olduğunu gösterme çabası Kiev'in stratejik hedefleri olarak uluslararası ilişkilerde ve reel politikte önemli bir hamle olarak yer edindi.